Son yıllarda yapılan düzinelerce araştırma, aşırı işlenmiş gıdaları çok fazla tüketen insanlarda; kilo, obezite, kalp-damar hastalıkları, kanser, diyabet ve diğer kronik hastalık oranlarının çok daha yüksek olduğunu ortaya çıkardı.
Avustralya’daki akademisyenler son üç yılda yayınlanan ve ultra işlenmiş gıdaların tüketimini kötü sağlık sonuçlarıyla ilişkilendiren 14 araştırma makalesini analiz etti.
İngiliz tıp dergisi British Medical Journal’da (BMJ) yayınlanan araştırma bulguları, daha fazla ultra işlenmiş gıda yemenin herhangi bir nedenden ölme olasılığını beşte bir oranında artırabileceğine dair oldukça anlamlı kanıtlar bulduğunu ortaya attı ve şu ifadeler kullanıldı:
“Aşırı işlenmiş gıdalara maruz kalma ile kanser ve zihinsel, solunum, kardiyovasküler, gastrointestinal ve metabolik sağlık sorunlarını kapsayan 32 sağlık parametresi arasında doğrudan ilişkiler bulundu.”
Araştırma sonuçları aşırı işlenmiş gıdaların yüksek olduğu beslenme şekillerinin vücut sistemine zararlı olabileceğini gösteriyor. Bu araştırma ile daha yüksek oranda ultra işlenmiş gıda alımının,
– Kardiyovasküler hastalıklara bağlı ölüm riskinin yaklaşık % 50 artmasıyla,
– % 48 ila 53 oranında daha yüksek kaygı ve yaygın zihinsel bozuklukları riskiyle,
– % 12 daha fazla kalp krizi riskiyle ilişkili olduğuna dair ikna edici kanıtlar bulundu.
10 milyon kişiyi kapsayan geniş kapsamlı araştırmada aşırı işlenmiş gıdalardan zengin diyetle beslenenlerin herhangi bir nedenden dolayı
% 21 daha fazla ölüm riskiyle,
% 40 ila % 66 daha yüksek kalp hastalığı kaynaklı ölüm, obezite, Tip 2 diyabet ve uyku sorunları,
% 22 oranında artan depresyon riskiyle ilişkili olduğunu gösterdi.
Ayrıca akciğer rahatsızlıkları ve uyku sorunları teşhisi konma olasılıkları da önemli ölçüde daha yüksekti.
The Washington Post’un haberine göre araştırmacılar, dondurulmuş yemekler, şekerli tahıllar, patates cipsi ve fast food gibi ultra işlenmiş gıdaların ABD’deki toplam günlük enerji alımının % 58’ini oluşturduğunu söyledi.
BMJ çalışmasıyla birlikte yayınlanan başka bir makalede, Brezilya’nın Sao Paolo kentinden akademisyenler, aşırı işlenmiş gıdaların yüksek olduğu diyetlerin çoğunun, tüm vücut sistemlerine zararlı olabilme ihtimalinin olduğunu söyledi.
Bir grup uluslararası akademisyen, BM kuruluşlarına ve üye devletlere, tütün kontrolüne ilişkin bir anlaşmaya benzer şekilde aşırı işlenmiş gıdalar konusunda bir kısıtlama geliştirmeleri, reklam ve satışlara kısıtlamalar getirilmesi gerektiği konusunda çağrısında bulundu.
Ultra işlenmiş gıdalar insanların evde yemek pişirirken genellikle eklemeyeceği malzemelerdir. Bu ilaveler raf ömrünü uzatan kimyasalları, renklendiricileri, tatlandırıcıları ve koruyucuları içerebilir.
Bu gıdalar birden fazla endüstriyel işlemden geçiyor. Araştırmalar bu işlemlerin, gıdaların fiziksel yapısını bozarak emilimini hızlandırdığını ortaya koyuyor. Bu da kan şekerini yükseltiyor, tokluğu hissini azaltıyor ve dost bakteri mikrobiyomlara zarar veriyor.
Birleşik Krallık, aşırı işlenmiş gıda tüketiminde Avrupa ülkeleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Bu durumun Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Sistemi NHS’ye yılda yaklaşık 6,5 milyar Sterline mâl olan obezitenin temel etkeni olduğu düşünülüyor.
BMJ incelemesi, sağlık sorunlarında gözlenen artışların ardındaki kanıtların kalitesini ‘çok düşük’, ‘düşük’, ‘orta’ ve ‘yüksek’ şeklinde derecelendirdi.
Gözlemlenen sağlık sorunlarından yalnızca birkaçı ‘orta’ kalitede kanıta ulaştı; büyük çoğunluğu ‘düşük’ veya ‘çok düşüktü.
Kaynak: Washington Post, Daily Mail
GÜNDEM
03 Aralık 2024SPOR
03 Aralık 2024GÜNDEM
03 Aralık 2024SPOR
03 Aralık 2024SPOR
03 Aralık 2024GÜNDEM
03 Aralık 2024GÜNDEM
03 Aralık 2024